Gezonde geest

Burn-outs zijn een hedendaags probleem, maar niet onoverkoombaar. Tot wel 1 op 5 mensen vertoont de klachten en loopt dus het gevaar op een burn-out: een acute stress die je dagelijks functioneren op het werk kan beïnvloeden.

Wat is een burn-out precies?

Een burn-out is een chronische vorm van uitputting, zowel fysiek als metaal, als reactie op acute stress. De meeste burn-outs hebben dus met het werk klimaat te maken en de druk die daar op mensen ligt, maar ook schoolgaande jeugd kan er last van hebben. Lichamelijke symptomen kunnen dingen zijn zoals slecht slapen, hoofdpijn of buikpijn, duizeligheid en een gebrek aan energie. Mentaal kan je dan weer last hebben van frustratie, een gebrek aan motivatie, angst of cynisme en een gebrek aan zelfvertrouwen.

Op veel manieren lijkt een burn-out dus op een depressie en het kan ook even ingrijpend zijn voor de persoon die eraan lijd.

Wat zijn de oorzaken?

De echte oorzaak van een burn-out speelt zich in de hersenen af. Door aanhoudende stress maakt je lichaam een teveel aan stresshormonen aan: adrenaline en cortisol. Deze hebben een nefast effect op je hersenen, want ze gaan je hersencellen beïnvloeden en neuronen doen afsterven. Verder hebben deze hormonen ook een effect op je maag, lever en immuunsysteem, wat de lichamelijke klachten verklaart. Deze voortdurende stress kan ook andere gezondheidsproblemen veroorzaken, zoals kanker, reuma en hart- en hersenaandoeningen. Burn-out kan iedereen overkomen, van eender welk geslacht of leeftijd.

Hoe behandelt men een burn-out?

Als je merkt dat je bepaalde symptomen van een burn-out begint te vertonen, is het het best om zo snel mogelijk naar de dokter te gaan. Deze kan een diagnose stellen en helpen om je naar de juiste behandeling te verwijzen. Je kan je burn-out ook altijd met de arbeidsgeneesheer bespreken.

De behandeling burn-out kan op verschillende manieren gedaan worden. Zo is er stressmanagement, wat je kan leren om beter met stress om te gaan en er zo minder door beïnvloed te worden. Sommige mensen hebben ook baat aan therapie of een psycholoog om erdoor te geraken. Dit kan dan aan de hand van meditatie of mindfullness. Verder zijn er nog verschillende soorten medicatie die voorgeschreven kunnen worden om de stress tegen te gaan of de symptomen van een burn-out te bestrijden, zoals slaapmedicatie.

Voorkomen is beter dan genezen

Natuurlijk zijn er nog een aantal manieren om aan burn-out te ontsnappen. Zo is het belangrijk om voor jezelf te zorgen. Wees assertief en leer ‘nee’ zeggen als de werkdruk teveel voor je wordt. Eet gezond en slaap voldoende, want hierdoor heb je meer energie. Ook zorgen dat je voldoende beweging krijgt kan hier helpen. Vraag tijdig om hulp als je merkt dat het toch misloopt. Accepteer ook de hulp die je aangeboden krijgt, wees niet te trots om deze te accepteren.

Ook als werkgever heb je een verantwoordelijkheid om burn-outs te voorkomen. Niets zo belangrijk als een gezonde geest. Let op het welzijn van we werknemers en verlaag de werkdruk tijdig.

Goed voor jezelf zorgen is belangrijk, niet alleen fysiek maar ook mentaal. Loop je tegen lastige problematiek aan zoals stress, overheersen depressieve gevoelens tijdens het dagelijkse leven of een onverwerkt trauma? Ga dan eens praten met een psycholoog. Rondom dit onderwerp heerst nog vaak veel schaamte, maar het is juist goed om deze specialist te benaderen. En achteraf als je in gesprek gaat met je vrienden zul je merken dat er veel meer mensen praten met deze specialist dan je in eerste instantie had gedacht.

Maak de dingen minder zwaar

Als je ergens heel erg mee zit, dan kan je het gevoel krijgen dat je als het ware vast zit. En hierdoor wordt de problematiek vaak juist weer een heel stuk groter. Dit bezorgt je niet alleen heel veel extra stress, maar kan je ook belemmeren tijdens je dagelijkse bezigheden. Een depressie kan je bijvoorbeeld op den duur zo veel energie kosten, dat jij het gevoel hebt dat jij jezelf vooruit moet slepen om de dag door te komen. Bij een psycholoog kan jij niet alleen je verhaal kwijt, samen met deze specialist zal alles samen met jou relativeren en een oplossing zoeken voor de problematiek. Indien nodig word je doorverwezen naar een psychiater.

Bepaal je eigen pad

Als je gaat praten met een psycholoog, betekent dit niet gelijk dat je hier een aantal maanden elke week naartoe moet voor een consult. Het gaat erom dat de problematiek die jij tegenkomt opgelost wordt, of dat je genoeg handvatten krijgt om zelf aan de slag te gaan. Zo kan het voorkomen dat je na vier afspraken het gevoel hebt dat je precies weet hoe de problemen ontstaan en hoe je hier in de toekomst mee om moet gaan. In dat geval worden de sessies afgesloten met een eindgesprek.

Kom in contact met een psycholoog

Om een afspraak te kunnen maken bij een psycholoog, heb je vaak een verwijzing nodig van je huisarts. De arts geeft je vervolgens informatie over de instantie of de praktijk waar je een afspraak kunt maken. Houd in dit geval wel rekening met eventuele wachtlijsten. Wil je liever niet naar een praktijk voor een consult? Of is het lastig voor jou om de deur uit te gaan? Dan is online praten met een psycholoog ook mogelijk. In dit geval communiceer je via FaceTime, Skype, e-mail, chat of de belfunctie van Whatsapp. Op deze manier heb je toch een face-to-facegesprek met een psycholoog, maar in je eigen vertrouwde omgeving.

Op het moment dat iemand aan het dementeren is, wordt deze persoon steeds afhankelijker van zijn of haar omgeving en kan dementiezorg niet worden gemist. Het is daarom belangrijk om als familielid hier zo snel mogelijk bij te zijn en goed na te denken over de nabije toekomst. In een vroeg stadium van dementie is er dan ook nog de mogelijkheid om je dementerende familielid hier zelf over mee te laten beslissen.

Het regelen van de opname 

Wanneer iemand aan het dementeren is komt er op den duur een fase waarbij het niet meer mogelijk is om thuis te blijven wonen. Op het moment dat een familielid 24 uur per dag verzorging nodig heeft is opname noodzakelijk. Een opname in een verpleeghuis of in een zorgappartement is dan een prima optie. Zo’n opname is echter niet zomaar geregeld. Het is belangrijk om tijdig informatie te in te winnen. Wellicht moet je de desbetreffende persoon inschrijven op een wachtlijst.

Vastleggen van de wensen van de dementerende 

Houd er rekening mee dat er een moment komt dat de dementerende meer op de juiste manier kan handelen. Dat is een nare gedachte. Maar door hier tijdig mee om te gaan, kun je nog wensen van je naaste bespreken.

Het is daarom zeer verstandig om tijdig de wensen van je naaste vast te leggen. Voordat hij of zij zich in een te vergevorderd stadium van de dementie bevindt. Denk bijvoorbeeld aan het vastleggen van het testament.  Maar bespreek ook wie er vertegenwoordiger wordt als de dementerende persoon niet bekwaam is om beslissingen te nemen. Leg ook deze wens vast.

Steun krijgen van de overheid

Op het moment dat een van je naasten dementerende is en nog steeds thuis woont, dan heeft deze aanspraak op ondersteuning van Wet maatschappelijke ondersteuning. Dit kan aangevraagd worden bij de gemeente. Op het moment dat er intensievere verzorging nodig is kan er aanspraak gemaakt worden op de Wet langdurige zorg.

Beslissingen over de laatste fase

De beslissingen over de laatste fase van het leven kunnen zeer lastig zijn. Vooral wanneer de persoon in kwestie nooit zelf de keuze heeft kunnen maken. Hiervoor is het mogelijk om advies te vragen aan hulpverleners.

Gelukkiger worden, wie wil dat nou niet? Met deze 5 eenvoudige tips kun je je geestelijke gezondheid oplappen.

1. Probeer voldoende te slapen

Toegegeven, het is soms makkelijker gezegd dan gedaan. Slapen op commando is natuurlijk geen optie. Toch kun je er wel enigszins zelf voor zorgen dat je meer of voldoende slaap krijgt. Ten eerste door op tijd naar bed te gaan. Dat lijkt een open deur, maar zeg eens eerlijk: hoe vaak wil je toch nog even die ene serie afkijken? Of lig je in bed nog even door Instagram te scrollen? 

Slaap is echter niet alleen zalig, maar ook goed voor je geestelijke gezondheid. Een chronisch slaaptekort zou zelfs leiden tot stemmingsstoornissen. Je kunt je depressief gaan voelen of andere mentale gezondheidsproblemen ervaren. Vanavond dus lekker op tijd naar bed!

2. Vervang diëten voor gezond eten

Diëten is nou niet iets waar je gelukkiger van wordt. De beperkingen die je jezelf oplegt maken de taak bijna onmogelijk. En door te zondigen voel je je nog ongelukkiger. Het resultaat is een negatieve spiraal. Zonde! Natuurlijk is het ook zonde als je gewicht je in de weg zit. Wil je echt graag gewicht verliezen, kies dan voor een uitgebalanceerd voedingspatroon. Sluit geen voedingsstoffen uit en kies liever voor de lange termijn. Op deze manier ga je gezond eten en dat is veel beter vol te houden. 

3. Beweeg! 

Ken je die voldoening als je toch naar de sportschool bent geweest? Of dat heerlijke gevoel nadat je een wandeling hebt gemaakt? Inderdaad, bewegen heeft een positieve invloed op onze geestelijke gezondheid. Veel van ons zullen veel stil zitten, dus compensatie is geen overbodige luxe.

Bewegen in de buitenlucht is een dubbele win, want van alleen maar binnen zitten wordt je ook niet gelukkig. Wil je meer bewegen, kies dan vooral iets wat je leuk vindt om te doen. Afbeulen in de sportschool hoeft heus niet, je kunt ook zwemmen, wandelen, achter je kind aan rennen of zelf een serie workouts doen.

4. Benut je vrije tijd

Een hobby. Klinkt dat niet retro? Toch is het hebben van een hobby heel bevredigend. Iets wat je leuk vindt om te doen biedt ontspanning. Het is zelfs bewezen dat je door creatie, maakt niet uit wat dat is, makkelijker negatieve gedachten kunt temperen en stress en angst kunt overwinnen. Kleien, anyone?

5. Geestelijk gezonder door digitale detox

Wil je îets doen om je geestelijke gezondheid te verbeteren, probeer dan je screentime te verminderen. Met name over Instagram en Twitter zijn experts het eens dat die een negatieve invloed zouden hebben op je mentale gesteldheid. Nu klinkt ‘detox’ als een dieet, en hadden we niet net geschreven dat je daar niet gelukkig van wordt? Natuurlijk hoef je niet gelijk je social accounts te deactiveren, maar een onderbreking van de constante stroom content die je kant op komt is geen slecht idee. Probeer eens een uur voordat je naar bed gaat je smartphone te negeren, of leg ‘m weg als je met je partner op de bank zit. 

Heb jij een tip waardoor jij je geestelijk gezonder en gelukkiger voelt? Deel ‘m dan vooral!